भारताने नेहमीच युद्धे, आर्थिक संकटे आणि अनपेक्षित घडामोडी (ब्लॅक स्वान इव्हेंट्स) यांचा सामना केला आहे. आपल्याला सहाजिकच असे वाटेल की, या नकारात्मक शक्तींमुळे शेअर बाजार अनिश्चिततेच्या भोवऱ्यात अडकतो. मात्र, त्याच्या उलट, १९७९ पासून सुरू झालेल्या सेन्सेक्सने तब्बल ८०० पट म्हणजेच वार्षिक १६ टक्के दराने वाढ केली आहे. हे भारतीय शेअर बाजाराच्या प्रतिकारशक्तीचे आणि बदलत्या परिस्थितीत टिकून राहण्याच्या क्षमतेचे प्रतीक आहे.
सेन्सेक्सच्या या प्रवासात अनेक बदल झाले आहेत. १९९१ साली भारतात उदारीकरणाची (Liberalisation) सुरुवात झाली, आणि हे भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी एक निर्णायक क्षण होते. त्या काळात खासगी बँका फारशा महत्त्वाच्या नव्हत्या. मात्र आज, खासगी बँका सरकारच्या मालकीच्या बँकांसोबत खांद्याला खांदा लावून उभ्या आहेत. त्याचप्रमाणे, १९९० च्या दशकात आयटी (IT) शेअर्स फारसे प्रचलित नव्हते, परंतु आज आयटी कंपन्यांचे सेन्सेक्समध्ये सुमारे २० टक्के प्रतिनिधित्व आहे.
या सर्वांमधून काय शिकावे?
आजच गुंतवणूक करा. दीर्घकालीन गुंतवणुकीचा विचार करा. बाजाराच्या अस्थिरतेमुळे निर्णय घ्यायचा टाळणे हा सर्वात मोठा धोका आहे. सेन्सेक्सच्या गेल्या काही दशकांच्या इतिहासावर नजर टाकल्यास दिसून येते की, बाजार हे बाह्य संकटांशी जुळवून घेण्यास सक्षम आहेत. अल्पकालीन अस्थिरता असली तरी, दीर्घकालीन प्रवास मात्र नेहमीच वर जाणारा असतो.
गुंतवणुकीसाठी सर्वात चांगली वेळ ‘काल’ होती. पण ‘आज’ ही दुसरी सर्वोत्कृष्ट वेळ आहे. सांगण्याचा मुद्दा असा की गुंतवणुकीसाठी बेस्ट टाइम आजच आहे. गेल्या ४५ वर्षांत अनेक संकटे आली, पण सेन्सेक्सने ८०० पट वाढ केली आहे. म्हणून, अल्पकालीन घटनांबद्दल चिंता करण्याचे काहीच कारण नाही. गुंतवणूक करणे म्हणजे आपल्या भविष्यासाठी एक पाऊल पुढे टाकणे. भारतीय बाजाराची लवचिकता आणि वाढीची क्षमता आजही तितकीच मजबूत आहे, त्यामुळे आजच पहिले पाऊल उचला!
गेल्या ४५ वर्षात काय काय झाल हे तुम्हाला या पिक्चरमध्ये बघायला मिळेल.
ही पोस्ट वाचा: LIC म्युच्युअल फंडच्या SIP ने बदलले तुमचे भविष्य - जाणून घ्या कसे! | Mutual Fund News
FAQs
सेन्सेक्स काय आहे?
सेन्सेक्स हा भारताच्या शेअर बाजारातील एक प्रमुख निर्देशांक आहे, जो ३० मोठ्या कंपन्यांच्या शेअर्सवर आधारित आहे. १९७९ साली स्थापन झाल्यापासून तो सतत वाढत आला आहे.
सेन्सेक्सने किती वेळा वाढ केली आहे?
१९७९ पासून सेन्सेक्सने सुमारे ८०० पट वाढ केली आहे, म्हणजेच वार्षिक १६% दराने वाढ होत आहे.
१९९१ च्या उदारीकरणाने सेन्सेक्सवर काय परिणाम झाला?
१९९१ च्या उदारीकरणानंतर खासगी बँका आणि आयटी क्षेत्रात मोठी वाढ झाली. या बदलांमुळे सेन्सेक्समध्ये खासगी बँकांचे आणि आयटी कंपन्यांचे महत्त्व वाढले आहे.
गुंतवणूक कधी करावी?
गुंतवणूक करण्याचा सर्वात चांगला काळ काल होता, परंतु दुसरा सर्वोत्तम काळ आज आहे. दीर्घकालीन गुंतवणुकीमुळे अल्पकालीन अस्थिरतेमुळे घाबरायचे कारण नाही.
शेअर बाजाराच्या अस्थिरतेमध्ये गुंतवणूक करणे सुरक्षित आहे का?
शेअर बाजार अल्पकालीन अस्थिरता अनुभवू शकतो, परंतु दीर्घकालीन प्रवास नेहमीच सकारात्मक राहिला आहे. त्यामुळे, दीर्घकालीन दृष्टिकोन ठेवून गुंतवणूक करणे अधिक फायदेशीर ठरते.